تسمه تایم خودرو چیست؟؟
بهترین زمان تعویض تسمه تایم خودرو
تسمه تایم، تسمه تایمینگ و یا زنجیر موتور که شاید بارها شنیدیم قسمتی از موتور احتراق داخلي خودرو است که زمانبندی سوپاپهای موتور را کنترل می کند. در بعضی از موتورها برای این کار بجای تسمه از چرخ دنده استفاده میشود. در موتور احتراق داخلی، تسمه تایم ميلنگ را به ميل بادامكها متصل می کند، تا به نوبت بسته شدن و باز شدن دریچه سوپاپها را کنترل کند. یک موتور چهار زمانه مستلزم این است که سوپاپها یکبار در هر دو دور میل لنگ باز و بسته شوند که تسمه تایم این کار را انجام می دهد. این تسمه دارای دندانه هایی است تا بوسیله آن، میل بادامک را همزمان با میل لنگ بچرخاند. در بعضی از طراحیهای موتور، تسمه تایم همچنین میتواند برای به حرکت دراوردن دیگر اجزاء موتور از قبیل پمپ اب يا همان واتر پمپ و پمپ روغن يا اوئل پمپ نیز استفاده شود تسمه تايم می باید در زمان معین خود درج شده در دفترچه راهنماي خودرو( بهترين حالت 60000کیلومتر )تعویض گردد.
دلایل از تایم خارج شدن موتور :
- پارگی تسمه تایمینگ به دلیل استهلاک بالا و تنش های زیاد وارده به آن
- جدا شدن دندانه های تسمه
- شل بودن زیاد تسمه تایمینگ که بیشتر به دلیل خرابی تسمه سفت کن اتفاق می افتد. جهت تست شل ویا سفت بودن تسمه با فشار انگشت دست تسمه باید بین 2 الی 3 میلیمتر انعطاف داشته باشد.
عواملی که باعث پارگی تسمه و یا کنده شدن دندانه های ان میگردد :
- استفاده زیاد از دورهای بالای موتور بخصوص در دورهای بیش از 4000دور در دقیقه که باعث استهلاک سریع قطعات می گردد.
- عدم استفاده از دنده مناسب بخصوص در سربالائی ها و یا عبور از روی سرعت گیرها ;که باعث فشار خیلی زیاد روی موتور و به عبارتی روی این تسمه میگردد.که در سربالائی حتما از دنده سنگین باید استفاده گردد.
- خرابی تسمه سفت کن که در صورت گیرپاژ کردن ان باعث کشیدگی و پارگی تسمه تایم خواهد شد.
- زیاد سفت کردن تسمه که در ابتدا باعث خرابی تسمه سفت کن و در نهایت خرابی تسمه خواهد شد.
- تسمه های نامرغوب در بازار به وفور یافت می شود که توان تحمل بارهای زیاد را ندارند و به سرعت مستهلک میگردند. لازم است جهت خرید یک تسمه مناسب با یک تعمیر کار مجرب مشورت نمایید.
- در صورت خرید تسمه تایم با یک بازدید چشمی از عدم شکستگی در سطح تسمه مطمئن گردید و از تا زدن ویا از قراردان در جای نامناسب (مثل قرار دادن درجعبه ابزار و یا گذاشتن وسایل روی ان)خودداری نمائید.وظاهر کلیه دندانه های تسمه بازدید گردد و در صورت رویت سیم هائی نازک شبیه نایلون از ان استفاده نگردد.
- رانندگی بدون تنش بر موتور شرط اصلی جهت جلوگیری از استهلاک کلیه قطعات خواهد شد.
از آنجا که این قطعه بسیار حائض اهمیت است در خودرو لذا در هنگام خرید این قطعه کمال دقت را به عمل آورید و از مراکز مجاز تهیه فرمائید.
بهترین زمان تعویض تسمه تایم :
تعویض تسمه تایم در خودروهای مختلف متفاوت است و وابستگی زیادی به نوع رانندگی دارد و بهترین حالت بازدید دوره ای و چک کردن در کیلومتر های مختلف است، در بعضی از خودروهای امروزی مانند هیوندای که چهارسیلندر است بعد از شش سال یا 96 هزار کیلومتر و یا بعد از دو سال یا 24 هزار کیلومتر صورت میگیرد. فولکس واگن این کار را بعد از 64 هزار کیلومتر توصيه ميكند اما در بعضی از خودروهای فورد بعد از طی مسافت 160 هزار کیلومتر اين كار صورت میگیرد. هزینه تعویض تسمه دينام در کشورهای مختلف فرق میکند که از 75 تا بیش از 150 دلار متغیر است. گاهی اوقات ممکن است با شنیدن سیگنالهای هشدار متوجه شویدکه زمان تعویض تسمه فرارسیده است؛ هنگامی که موتور را روشن کرده و یا شتاب میگیرید، صداهای قیژقیژ از تسمه دينام میشنوید.
زمان تعویض در خودروهای مختلف متفاوت است و ما برحسب تجربه کار کیلومتر تعویض تسمه تایم چند خودروی مختلف بازار کشور را در جدول زیر برای شما میآوریم البته این کیلومترها ممکن است متفاوت با کاتالوگ خودرو باشد اما با شرایط آب و هوایی و ترافیکی شهر تهران این کیلومترها کیلومتر مناسبی برای تعویض تسمه تایم است:
نوع خودرو |
کیلومتر کارکرد |
میتسوبیشی پاجرو 1992_2008 |
100000 |
میتسوبیشی گالانت 1992_1993 |
85000 |
میتسوبیشی لنسر 1990_1993 |
90000 |
هیوندای آوانته |
100000 |
هیوندای ورنا |
65000 |
کیا ریو |
65000 |
مزدا 323 |
70000 |
تویوتا کرولا 2005_2012 |
90000 |
فولکسواگن کدی |
85000 |
فولکسواگن گل |
85000 |
پژو 206 TU3 1.4 لیتری |
70000 |
پژو 405 |
60000 |
پراید |
100000 |
رنو مگان 2000 |
60000 |
رنو لوگان (تندر) |
40000 |
سیتروئن زانتیا |
65000 |
علائم و نشانه های فرارسیدن زمان تعویض تسمه تایم :
اگر شما متوجه شدید وقتی دارید رانندگی می کنید در حالیکه دور موتور به 2 تا 4 هزار دور رسیده، موتورتان تنظیم نیست و درست کار نمی کند، باید تسمه تایم را چک کنید. اگر شُل شده باشد، شروع به لغزش می کند و همین باعث می شود در حین شتاب گرفتن، دور موتور بالاتر برود. همچنین این می تواند نشانه از بین رفتن دندانه ها نیز باشد.
تسمه تایم های کارکرده تر در مدت زمان استفاده شان دچار فرسایش و خوردگی دندانه ها می شوند. در حالی که معمولا پیشنهاد می شود تسمه تایم هر 60 هزار مایل عوض شود، برخی وسائل نقلیه فرق می کنند و این عدد می تواند تا 110 هزار مایل هم باشد. همیشه به دفترچه راهنمای ماشین خود برای پی بردن به این عدد مراجعه کنید.
تسمه تایم یکی از قطعات کاملا دقیق طراحی شده ماشین شماست. بنابراین همیشه باید در حال تنظیم باشد تا بتواند به ازای هر یک بار چرخیدن میل بادامک، دقیقا دو بار میل لنگ را بچرخاند. دریچه ها یا سوپاپ های ورود و خروج گاز با چرخش میل بادامک، باز و بسته می شوند. این دریچه ها دقیقا متناسب با لحظه حرکت پیستون ها باز و بسته می شوند. بنابراین اگر زمانبندی این چرخه به هم بخورد، بقیه کارها نیز از تنظیم خارج می شوند. این امر می تواند منجر به مشکلاتی در استارت نیز بشود چون زمانبندی غیردقیق تک تک قطعات می تواند باعث شود ماشین درست استارت نخورد.
اگر اگزوز شما نسبت به همیشه، دود بیش از حدی تولید می کند، می تواند مربوط به مشکل تسمه تایم باشد. چون موتور باید تلاش بیشتری بکند تا قطعات خود را به حرکت وادارد و فشار بیشتری به آن وارد می شود. همین باعث می شود دود بیشتری از اگزوز خارج شود.
- پیشگیری بهتر از درمان است
فروش خودرو، قطعا بررسی منظم تسمه تایم برای اطمینان از سالم بودنش لازم است و باید مطمئن شد که بدون نیاز به تعویض، قادر به ادامه کار است. تعویض تسمه تایم بهتر از تعمیر آن است. شاید ایده خوبی نباشد که بخواهید تسمه تایم را به جای تعویض، تعمیر کنید، مگر اینکه فقط قرار باشد شما را تا خانه تان برساند. اگر عملا تسمه تایم شما پاره شود، صدمات جانبی که موتور شما خواهد دید بستگی به نوع موتور دارد. موتورهای حفاظت شده احتمالا بهتر می توانند تحت چنین شرایطی دوام بیاورند، چون در صورت پاره شدن تسمه تایم، به حالت خلاص در می آیند. در این صورت موتور شما به اندازه موتورهایی که اجزای شان باز و بدون محافظ است، کمتر آسیب می بیند. در صورتی که تسمه تایم موتورهای بدون حفاظ قطعات پاره شود، پیستون ها به سمت سوپاپ ها منحرف شده و احتمالا موتور آسیب می بیند.