همه چیز درباره معاینه فنی خودرو

با توجه به شرایط جدید برای ورود به طح زوج و فرد و داشتن معاینه فنی خودروها با کارکرد بالای 5 سال در تهران شرایط جدید برای خودروها ایجاد شده است از آنجایی که روزانه، تعداد بسیاری خودرو در کنار ما، در محل زندگی ما و خانواده‌مان در حال تردد هستند. حضور این خودروها گرچه به‌صورت عادی هم خطرناک است، اما خطر اصلی وقتی ما را تهدید می‌کند که موتور این خودروها خوب کار نکند و گازهای بسیار سمی تولید کند.
اهمیت معاینه فنی برای خودروها به همین‌جا ختم نمی‌شود و اوج بحران زمانی است که شما با خیال راحت پشت ماشینی می‌نشینید که بیش از یک سال سیستم‌های داخلی آن هیچ کنترلی نشده است و با سپردن جان خود و خانواده‌تان به‌دست آن، راهی خیابان‌ها و جاده‌ها می‌شوید. وقتی می‌شنویم علت ۳۰ درصد از تصادف‌ها،‌ نقص فنی خودرو بوده است و بیش از ۸۰ درصد آلودگی هوای تهران ناشی از منابع متحرک است، دیگر جای تردید برای شما استفاده‌کنندگان از خودروهای شخصی فاقد معاینه فنی باقی نمی‌ماند که سوار بر مرکب‌های مرگبار هستید. خب، پس در اینکه باید اتومبیلتان را به مراکز معاینه فنی ببرید، تردیدی نیست؛ اما چه‌کار کنیم که در این مراکز، مردود نشویم؟

عامل مردودی اول: گازهای خروجی

آمارهای رسمی ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران می‌گوید که بیشترین عامل مردودی خودروها در مراکز، مربوط به گازهای خروجی از اگزوز است. این عمل در تستی که به‌عنوان تست 4 گاز معروف شده، انجام می‌شود. در تست 4 گاز، میزان گازهای آلاینده زیست‌محیطی نظیر مونواکسیدکربن، دی‌اکسیدکربن و هیدروکربن‌ها (HC) را در اگزوز خودرو مشخص می‌کنند.
چه‌کار کنیم؟
عدم‌تعویض یا عدم‌نصب قطعاتی مانند کاتالیست و کنیستر سبب می‌شود که میزان گازهای آلاینده در خودروها رو به افزایش بگذارد. قبل از رفتن به مراکز معاینه فنی، از وضعیت این ۲ قطعه مطمئن شوید. در ضمن، تنظیم موتور هم در تنظیم گازهای خروجی بسیار تأثیرگذار است. این کار هم اگر قبل از معاینه فنی برای خودرو انجام شود، شما را در این مراکز روسفید خواهد کرد.

عامل مردودی دوم: عیوب ظاهری

شاید باورتان نشود، ولی آمار می‌گوید که دومین علت شایع در مردود شدن خودروها در تست معاینه فنی، عیوب ظاهری است. سالم نبودن شیشه جلو، شیشه عقب، چراغ‌خطر عقب، چراغ دنده‌عقب، چراغ راهنمای عقب و جلو، سپر جلو و عقب، اتاق خودرو، رنگ خودرو، روغن‌ریزی، برف‌پاک‌کن و شیشه‌شور، صاف بودن آج تایر و... می‌تواند باعث مردود شدنتان شود.
چه‌کار کنیم؟
قبل از رفتن به معاینه فنی، نگاهی به اوضاع چراغ‌هایتان بیندازید. تعویض چراغ‌های سوخته، کاری است که خودتان هم به‌راحتی می‌توانید انجام دهید. در خصوص لاستیک‌ها، حواستان باشد که حداقل ۷۰ درصد آجشان باید سالم باشد تا مردود نشوید. شیشه‌ها و آیینه‌ها و برف‌پاک‌کن‌ها هم که عیوبشان با یک نگاه قابل‌تشخیص است. حتماً آن‌ها را برطرف کنید.

عامل مردودی سوم: هم‌راستایی چرخ‌ها

هم‌راستا نبودن فنرها و نیز چرخ‌های جلو، باعث مردود شدن شما در معاینه فنی می‌شود. ‌ این مشکل باعث افزایش مصرف سوخت هم خواهد شد. در شرایط ایده‌آل، میزان این انحراف برای هر چرخ باید حداکثر ۷ متر در هر ۱۰۰۰ متر باشد؛ یعنی اگر فرمان خودرو را رها کنیم، پس از پیمودن ۱۰۰۰ متر، فقط ۷ متر منحرف شود.
چه‌کار کنیم؟
یک‌راست به یک مرکز جلوبندی‌سازی و میزان فرمان بروید و خودرویتان را اصطلاحاً میزان فرمان کنید. این کار باید بعد از هر بار تعمیر جلوبندی و تعویض قطعات آن انجام شود. هزینه میزان فرمان ساده هم حدود ۱۰ هزار تومان است. برای جلوگیری از بروز چنین مشکلی می‌توان به استفاده صحیح از تایرها و عدم استفاده از رینگ‌های غیراستاندارد اشاره کرد.

عامل مردودی چهارم: ترمزهای معیوب

اهمیت عملکرد درست ترمز خودرو که نیازی به گفتن ندارد. این تست در مراکز معاینه فنی توسط دستگاهی صورت می‌گیرد که خودروهای سواری و وانت‌بارها را تا وزن ۴ تن مورد بررسی قرار می‌دهد. در این امتحان، عملکرد ترمز و میزان قدرت ترمزگیری در تمامی چرخ‌ها و قدرت عملکرد ترمزدستی در خودروهای سواری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
چه باید کرد؟
قبل از رفتن به مرکز معاینه فنی، می‌توانید چرخ‌های جلو را باز کنید و نگاهی به وضعیت لنت‌هایتان بیندازید. استفاده از لنت‌های ترمز مناسب و استاندارد و نیز استفاده از روغن ترمزهای استاندارد، از جمله مواردی است که می‌تواند شما را در سالم نگاه‌داشتن سیستم ترمز خودرویتان مطمئن کند. تعویض لنت ترمز هم کار چندان مشکلی نیست.

عامل مردودی پنجم: جلوبندی نامناسب

فرمانتان موقع رانندگی می‌لرزد؟ خب، به معاینه فنی نروید، چون بلافاصله مردود می‌شوید. تست مهمی که در مراکز انجام می‌شود، کنترل وضعیت جلوبندی اتومبیل شماست. این عمل توسط دستگاهی صورت می‌گیرد که می‌تواند اتومبیل‌های سواری و وانت‌بارها را تا وزن حداکثر 3/5 تن در هر محور به‌صورت جداگانه تست کند.
چه باید کرد؟
باید به یک جلوبندی‌سازی بروید تا اگر قطعه‌ای آسیب‌دیده، آن را تعویض کنید. این ‌یکی، یک کار تخصصی است که از عهده شما خارج است. یادتان باشد که حمل بار اضافه (برای خودروهای سواری میزان بار مجاز، معمولاً ۲۰۰ کیلوگرم است) و همچنین حرکت در جاده‌های خراب و افتادن در چاله‌چوله‌های معابر می‌تواند باعث آسیب دیدن جلوبندی‌تان شود.

عامل مردودی ششم: تنظیم نبودن موتور

عامل آخر مردودی خودروها در مراکز معاینه فنی، تنظیم نبودن موتور است. عدم‌تنظیم موتور می‌تواند سبب عدم‌سوخت‌رسانی مناسب و در نتیجه عدم‌احتراق مناسب شود که خود باعث تولید آلایندگی می‌کند. اگر موتور یک خودرو تنظیم نباشد، مسلماً احتراق در داخل آن به‌درستی انجام نمی‌شود. احتراق ناقص ازیک‌طرف باعث آلودگی هوا می‌شود و از طرف دیگر مصرف سوخت را بالا می‌برد.
چه باید کرد؟
بعضی اتومبیل‌ها با یک تنظیم ساده موتور، از احتراق ناقص نجات می‌یابند. یادتان باشد استفاده از روغن‌موتورهای مناسب و استاندارد و نیز فیلتر هوای استاندارد در زمان مناسب و همچنین تعویض تسمه تایم خودرو سبب می‌شود که موتور خودرو در شرایط مناسبی به سر ببرد. البته مراجعه به تعمیرگاه‌های مجاز برای تنظیم موتور قبل از مراجعه به مراکز معاینه فنی، الزامی است.

چی با خودتان ببرید؟

اگر قصد دارید به مراکز معاینه فنی مراجعه کنید، یادتان باشد که فقط داشتن کارت خودرو یا برگه سبز خودرو کفایت می‌کند. ‌بدون این مدرک، با اصرار و پافشاری هم اتومبیل شما معاینه نمی‌شود.

هزینه چقدر است؟

بابت معاینه فنی کامل خودرویتان، فقط ۱۱ هزار تومان پرداخت می‌کنید که با توجه به خدماتی که به شما داده می‌شود، بسیار ناچیز است. یادتان باشد که اگر خودرویتان مردود شود و دوباره بخواهید به این مراکز برگردید، بابت هر بار معاینه دوباره، باید ۲ هزار تومان دیگر پرداخت کنید.

کی باید مراجعه کنید؟

خودروهای صفرکیلومتر تا ۵ سال می‌توانند به مراکز معاینه فنی مراجعه نکنند. بعد از این ۵ سال، انواع وسایل نقلیه شخصی و دولتی سبک و موتورسیکلت باید هر یک سال، یک‌بار به مراکز معاینه فنی بروند. این دوره زمانی برای وسایل نقلیه سنگین شش ماهه خواهد بود. همچنین دوره زمانی معاینه فنی برای انواع وسایل نقلیه عمومی سبک مثل تاکسی‌ها و سنگین مثل اتوبوس‌ها اعم از درون‌شهری و برون‌شهری با عمر ۱۰ سال یا کمتر، شش ماهه و برای عمر بیشتر از ۱۰ سال، سه ماهه خواهد بود. در حقیقت برای خودروهایی که سن بیشتری دارند، دوره‌های معاینه فنی کوتاه‌تر شده است. دوره زمانی معاینه فنی انواع وسایل نقلیه فوریت‌های پزشکی و امدادی مانند آمبولانس، آتش‌نشانی و امداد خودروها اعم از سبک، سنگین و موتورسیکلت هم شش ماهه است.

فروش خودرو ،الزام خودروها به داشتن معاینه فنی علاوه بر حفظ و سلامتی محیط زیست لازم و واجب است بلکه کمک شایانی به جلوگیری از حوادث و سوانح رانندگی می کند.