فیات به ایران خودرو می رسد!

فروش خودرو، در حالی که چند هفته ای هست از مذاکرات هسته ای می گذرد و بسیاری در انتظار خودروسازان اروپایی لحظه شماری می کنند و سفر اخیر هیات سیاسی- اقتصادی ایتالیا به ایران در حالی مذاکرات خودرویی را در خود جای داد که به نظر می‌رسد فیات (خودروساز بزرگ ایتالیایی) جدیدترین گزینه برای شراکت با صنعت خودرو کشور است.نکته قابل توجه تر اما اینجاست که فیات مالک 100 درصد سهام کرایسلر آمریکا به حساب می‌آید و از همین رو کارشناسان معتقدند همکاری با فیات می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای حضور سومین خودروساز بزرگ آمریکا در ایران.

داستان مذاکره با خودروسازان آمریکایی

زمستان دو سال پیش و پس از توافق ژنو بود که رسانه‌های خارجی خبر از مذاکرات پشت پرده خودروسازان ایرانی و آمریکایی داده و عنوان کردند دو طرف مایلند پس از برداشته شدن تحریم‌ها، همکاری با یکدیگر را آغاز کنند.رسانه‌های خارجی حتی این ادعا را هم مطرح کردند که نمایندگان خودروسازان بزرگ آمریکا با پاسپورت سوئیسی راهی ایران شده و مذاکراتی مخفیانه با مسوولان ایران خودرو و سایپا انجام داده‌اند، اما همه چیز منوط به حصول توافق جامع هسته‌ای (میان ایران و کشورهای گروه 1+5) و لغو تحریم‌های بین‌المللی شده است.این ادعاها را اگرچه هیچ مقام رسمی (نه در ایران و نه در آمریکا) تایید نکرد، اما قاطعانه نیز تکذیب نشد، تا همه چشم انتظار توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها بمانند و آنگاه ابعاد ماجرای مذاکره و همکاری خودروسازی ایران و آمریکا برایشان مشخص شود.طی حدود یک سال و هشت ماهی که از توافق ژنو می‌گذرد، سوژه «مذاکره و همکاری خودروسازان ایرانی و آمریکایی» همچنان داغ ماند و اتفاقا اخبار و گمانه زنی‌های بیشتری نیز در این مورد بر سر زبان‌ها افتاد، هرچند باز هم مقامات رسمی حاضر به تایید آن نشدند.تا اینکه ایران و کشورهای 1+5 بالاخره در تیر ماه امسال بر سر مساله هسته‌ای به توافق رسیدند و از پس این اتفاق، راه برای حضور خودروسازان خارجی در «جاده مخصوص» باز شد. حالا همه انتظار داشتند آمریکایی‌ها مذاکرات خود با خودروسازان ایرانی را علنی کرده و رسما از تمایل خود برای همکاری با آنها بگویند، اما ناگهان خبر رسید شرکت‌های خودروساز آمریکایی اجازه همکاری با ایرانی‌ها را ندارند.آن طور که برخی پایگاه‌های خبری خارجی گزارش دادند، بر اساس توافق جامع هسته‌ای، شهروندان آمریکایی و بنگاه‌های اقتصادی و بانک‌های این کشور همچنان از هرگونه معامله با شرکت‌های ایرانی منع شده و ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها تنها در حوزه‌هایی مانند مواد غذایی، فرش و هواپیما مجاز به تجارت با یکدیگر هستند.

این خبر آب سردی بود بر داغی اخبار مربوط به همکاری خودروسازان ایرانی و آمریکایی، آن هم در شرایطی که افکار عمومی در ایران واکنش نسبتا مثبتی به حضور آمریکایی‌ها در جاده مخصوص نشان داده و خودروسازان کشور نیز بی میل به این اتفاق (شراکت با آمریکایی ها) نبودند.

اما هرچند با اعلام این خبر خیلی‌ها گمان کردند احتمال همکاری خودروسازان ایرانی و آمریکایی به صفر رسیده است (حداقل در مقطع زمانی فعلی)، اما هاشم یکه زارع، مدیرعامل ایران خودرو در نشست خبری دو هفته پیش خود به نکته‌ای بسیار ظریف اشاره کرد تا مشخص شود پروژه حضور آمریکایی‌ها در «جاده مخصوص» همچنان فعال است.طی آن نشست، از یکه زارع در مورد حضور کارشناسان پژوی فرانسه در «جاده مخصوص» پرسیده شد و وی در پاسخ عنوان کرد که آنها هنوز در ایران خودرو مستقر نشده‌اند و در آینده ممکن است کارشناسانی از خودروسازانی دیگر مانند فولکس واگن آلمان و فیات ایتالیا در این شرکت (ایران خودرو) استقرار پیدا کنند.اشاره یکه زارع به «فیات» نکته کلیدی اظهاراتش بود، چه آنکه وی در حاشیه نشست آن روز و در گفت‌وگویی کوتاه با خبرنگار «دنیای اقتصاد» تلویحا حضور این خودروساز ایتالیایی در ایران خودرو را تایید کرد. اما ارتباط فیات با خودروسازی آمریکا چیست؟آنهایی که اخبار مربوط به خودروسازی جهان را پیگیری می‌کنند، حتما می‌دانند که فیات ایتالیا سهامدار شرکت خودروسازی کرایسلر آمریکا است و در واقع صنعت خودرو چند سالی می‌شود که گروه خودروسازی «فیات-کرایسلر» را به رسمیت می‌شناسد.«کرایسلر» سومین خودروساز بزرگ ایالات متحده پس از جنرال موتورز و فورد محسوب می‌شود که در سال 2009 و پس از بروز بحران شدید مالی در این شرکت، نفس هایش به شماره افتاد، اما فیات با خرید بخشی از سهامش، منجی آن شد.فیات در آن سال 5/ 58 درصد از سهام کرایسلر را خریداری کرد و این اقدام سبب شد مشکلات خودروساز آمریکایی تا حد قابل توجهی تسهیل و بحران از آن دور شود.از آنجا که فیات قصد داشت با خرید سهام کرایسلر، به هفتمین خودروساز بزرگ دنیا تبدیل شود، مسوولان این شرکت اقدام به خرید باقیمانده سهام خودروساز آمریکایی کردند تا خودروساز ایتالیایی در نهایت مالک 100 درصد سهام کرایسلر شود. پس از این اتفاق، در اوایل سال گذشته میلادی، هلدینگی به نام «فیات کرایسلر اتومبیلز» تاسیس و به ثبت رسید و دفتر آن نیز هم‌اکنون در آمستردام هلند واقع شده است.در این شرایط، آمدن فیات به ایران می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای حضور سومین خودروساز بزرگ آمریکا در «جاده مخصوص»، چه آنکه ایران خودرویی‌ها نیز تلویحا این موضوع را تایید می‌کنند.البته هنوز خبری رسمی در مورد مذاکرات ایران خودرو با فیات-کرایسلر منتشر نشده، اما هیچ بعید نیست همان طور که ناگهان نام فولکس واگن آلمان به‌عنوان یکی از شرکای احتمالی ایران خودرو مطرح و تایید شد، خبر شراکت با فیات-کرایسلر نیز به تایید رسمی آبی‌های جاده مخصوص برسد.

متاسفانه خبر ورود فیات و کرایسلر به بازار ایران چندان هم هیجان انگیز به نظر نمی رسد.این خودروساز علیرغم در اختیار داشتن سهام برند های خارق العاده ای چون لانچیا، آلفارومئو و فراری، در مجموع از نظر شرایط بازار و محصولات خود نسبت به فولکس واگن، فورد و حتی کیا و هیوندای حرف چندانی برای گفتن ندارد و معمولا در جداول سنجش میزان کیفیت، یکی از بدترین رتبه های ممکن را کسب می کند.با این حال می توان به عرضه خودروهای نه چندان مشترکی چون فیات سینا به بازار ایران امیدوار بود.خودرویی که می تواند در شرایط ایده آل رقیبی برای تندر 90 و برخی خودروهای چینی باشد.